Deze post verscheen oorspronkelijk op Holistik.nl
In mijn praktijk zie ik al jaren dat de oktobermaand het startsein geeft voor het ‘burn-out seizoen’. In dit artikel leg ik uit hoe dat komt en wat je zelf kunt doen om stress in deze tijd van het jaar te beperken.
Wil jij graag concrete tips die je nu meteen kunt gebruiken om stress te verlagen?
Een burn-out begint met teveel vuur
Volgens Ayurveda ontstaat burn-out doordat er gedurende langere tijd teveel vuur (Pitta) aanwezig is in zowel lichaam als in de mind. Een oververhitting van het systeem, die zich in eerste instantie uit in lichamelijke klachten als brandend maagzuur, diarree, huidklachten, dunner haar of zelfs haaruitval. De mentale signalen komen in de vorm van prikkelbaarheid, overdrive, competitie en toenemende controledrang. Veel mensen hebben hier last van, zonder dat ze weten dat het een voorbode kan zijn van burn-out. Lees hier meer over de 12 fasen van burn-out.
Voel jij je overprikkeld, overspannen of herken je ander signalen? Meld je dan aan voor mijn gratis webinar op 29 september of neem direct contact op.
In de zomer ‘verzamel’ je vuur
De Ayurvedische zomer loopt van april tot september en wordt ook Pitta (vuur) seizoen genoemd. In deze tijd van het jaar staat de zon hoger, zijn de dagen langer en is het warmer. Hierdoor wordt er natuurlijkerwijs meer Pitta ‘toegevoegd’ aan lichaam en geest. Bij mensen met een Pitta constitutie of vuur-gerelateerde klachten (zie boven) gaat het vuurtje feller branden.
Vuur + lucht = steekvlam
Na de zomer volgt de herfst: in oktober breekt het Vata-seizoen aan. In Ayurveda staat Vata voor lucht. Voor veel mensen betekent de herfst een periode van meer onrust, stress en slapeloosheid. Als het vuur (Pitta) teveel opgestookt is in de zomer, en de herfst brengt meer lucht (Vata), dan gebeurt hetzelfde als wanneer je de open haard of barbecue aansteekt: door erop te blazen wakker je het vuur aan. Als dit te plotseling gaat, kan er zelfs een steekvlam ontstaan. En als het vuur zo fel gaat branden kun je opgebrand raken.
Voorkom burn-out: zorg voor Vata
Een verstoring in Vata laat zich zien door (extreme) onrust, droge huid, constipatie, slapeloosheid, moeite met keuzes en twijfelen, concentratieproblemen en angstgevoelens.
Met voeding kun je jouw systeem kalmeren. Ga voor gekookt voedsel, zoals soepen en stamppotten en ontbijt met havermout. Kies zoete, aardse groenten zoals biet, zoete aardappel, pastinaak, wortel en pompoen. Eet je vlees en vis? Probeer je dan te beperken tot gevogelte en witte vissoorten. Gebruik milde, verwarmende kruiden zoals kaneel, kardemom, kurkuma en komijn. Drink warme kruidenthee en beperk het gebruik van koffie. Ook alcohol is flink verstorend voor Vata, wees ook hier matig mee! Lees meer over alcohol & burn-out.
Let op je levensstijl
Verder: blijf warm! Met die wind en regen buiten is het extra belangrijk om te zorgen voor warme voeten en handen. Doe een muts op als het stormt en trek een dikke trui of vest aan als je lang stil zit. Ayurvedische massages met warme olie zijn in de herfst een heel goed idee. Wil of kun je geen massage boeken? Dan kun je ook jezelf insmeren met verwarmde sesamolie (koudgeperst!) en daarna een lekkere warme douche nemen. Breng zoveel mogelijk regelmaat aan in je leven: sta op dezelfde tijd op, eet op dezelfde tijden en ga op hetzelfde moment naar bed (rond 22:00 is het beste). Zo maak je het voor je lichaam zo voorspelbaar mogelijk en verminder je stress.
Een Ayurvedische mini-detox
De seizoenswisseling is het perfecte moment voor een Ayurvdische mini-detox. Tijdens zo’n detox geef je je lichaam de kans om het ‘overschot’ aan vuur (Pitta) kwijt te raken en zichzelf te reinigen. Dit kun je doen door een mono-dieet te volgen. Je eet dan 3x per dag hetzelfde, bijvoorbeeld mungbonensoep of kitchari, op één of meerdere aaneengesloten dagen. Tussendoor drink je alleen water of kruidenthee. Geen koffie of alcohol, geen suiker, geen fruit en alleen de groenten die je meekookt in het gerecht.
Voor jouw spijsverteringssysteem is het heel eenvoudig om 3x per dag hetzelfde ‘programma’ te draaien, waardoor je lichaam toe komt aan een grote schoonmaak. Hoewel het eenvoudig uit te voeren is, moet je een mono-dieet goed plannen. Doordat er gifstoffen vrijkomen kun je je moe en katerig voelen. Plan daarom op je detox-dagen vooral voldoende rust in. De dames van Alles over Ayurveda organiseren dit jaar een gezamenlijke herfst-detox. Wil je aansluiten? Lees hier meer.
Mijn programma is erop gericht vrouwen met stress- en burn-outverschijnselen terug op de rit te krijgen door middel van voedingsadvies, massage en life-style coaching. Je kunt ook een korte kennismaking aanvragen: stuur me een berichtje via het formulier onderaan deze pagina. Dan plannen we iets in.
Ik geef regelmatig webinars over burn-out en mijn holistische aanpak. Wil jij erbij zijn?